Oddziaływanie bieżących i majątkowych wydatków rządowych na polską gospodarkę

Piotr Krajewski; Katarzyna Piłat

doi:https://doi.org/10.59139/ws.2025.04.2

Piotr Krajewski Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Polska / University of Lodz, Faculty of Economics and Sociology, Poland ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5377-9578 , Katarzyna Piłat Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Polska / University of Lodz, Faculty of Economics and Sociology, Poland ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9364-8863 Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician, vol. 70, 2025, 4, s. 22-35 Opublikowano online: 30 kwietnia 2025 DOI https://doi.org/10.59139/ws.2025.04.2

22 Wyświetlenia 8 Pobrania

ARTYKUŁ

(Polski) PDF

STRESZCZENIE

Instrumenty fiskalne stanowią ważne narzędzie stabilizacji gospodarczej kraju. W badaniu omawianym w niniejszym artykule podjęto się odpowiedzi na pytanie, na ile różne sposoby prowadzenia ekspansywnej polityki fiskalnej są skuteczne w stymulowaniu gospodarki. Celem badania jest porównanie oddziaływania dwóch rodzajów wydatków rządowych: bieżących (konsumpcji publicznej) i majątkowych (inwestycji publicznych) na polską gospodarkę. Zastosowano dynamiczny stochastyczny model równowagi ogólnej, uwzględniający zarówno mechanizmy popytowe, jak i podażowe. Innowacyjność tego podejścia polega na uwzględnieniu częściowej substytucji konsumpcji prywatnej konsumpcją publiczną. Parametry modelu oszacowano z wykorzystaniem estymacji bayesowskiej na podstawie danych Eurostatu za lata 2000– 2022. Z badania wynika, że w krótkim okresie wydatki majątkowe cechują się wyższą skutecznością w pobudzaniu gospodarki niż wydatki bieżące. Największe różnice występują między długookresowymi skutkami makroekonomicznymi zwiększania poszczególnych rodzajów zakupów rządowych. Uzyskane funkcje reakcji na impulsy fiskalne wskazują, że wpływ bieżących wydatków rządowych na PKB, konsumpcję i zatrudnienie szybko zanika, podczas gdy wydatki majątkowe trwale podnoszą poziom zarówno produkcji, jak i konsumpcji. Oznacza to zatem, że zwiększanie inwestycji publicznych jest efektywniejszą metodą stymulowania polskiej gospodarki niż zwiększanie konsumpcji publicznej.

SŁOWA KLUCZOWE

bieżące wydatki rządowe, majątkowe wydatki rządowe, konsumpcja publiczna, inwestycje publiczne

JEL

E62, H30, H54

BIBLIOGRAFIA

Ambler, S., Bouakez, H., Cardia, E. (2017). Does the crowding-in effect of public spending on private consumption undermine neoclassical models?. Research in Economics, 71(3), 399–410. https://doi.org/10.1016/j.rie.2017.04.004.

Asimakopoulos, S., Lorusso, M., Pieroni, L. (2021). Can public spending boost private consumption?. Canadian Journal of Economics, 54(3), 1275–1313. https://doi.org/10.1111/caje.12527.

Barczyk, R. (2020). Podstawy teoretyczne stabilizacyjnej roli narzędzi fiskalnych w gospodarce rynkowej. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, (23), 7–16. https://doi.org/10.22630/PEFIM.2020.23.72.1.

Becerra-Vicario, R., Alaminos, D., Cisneros-Ruiz, A., Solano, S., Miguel, A. (2020). Estimating Optimal Military Spending Policy in DSGE Model: Empirical vs Theoretical Approach. Journal of Scientific & Industrial Research, 79(3), 193–196. https://doi.org/10.56042/jsir.v79i3.68635.

Bom, P. R. D., Ligthart, J. E. (2014). Public infrastructure investment, output dynamics, and balanced budget fiscal rules. Journal of Economic Dynamics and Control, 40(C), 334–354. https://doi.org/10.1016/j.jedc.2014.01.018.

Calvo, G. A. (1983). Staggered Prices in a Utility-Maximizing Framework. Journal of Monetary Economics, 12(3), 383–398. https://doi.org/10.1016/0304-3932(83)90060-0.

Christiano, L. J., Eichenbaum, M. (1992). Current Real-Business-Cycle Theory and Aggregate Labor-Market Fluctuations. The American Economic Review, 82(3), 430–450.

Chung, H., Davig, T., Leeper, E. M. (2007). Monetary and fiscal policy switching. Journal of Money, Credit and Banking, 39(4), 809–842. https://doi.org/10.1111/j.1538-4616.2007.00047.x.

Dinlersoz, E. M., Fu, Z. (2022). Infrastructure investment and growth in China: A quantitative assessment. Journal of Development Economics, 158(C). https://doi.org/10.1016/j.jdeveco.2022.102916.

Dixit, A. K., Stiglitz, J. E. (1977). Monopolistic Competition and Optimum Product Diversity. The American Economic Review, 67(3), 297–308. https://www.aeaweb.org/aer/top20/67.3.297-308.pdf.

Erceg, Ch. J., Henderson, D. W., Levin, A. T. (2000). Optimal monetary policy with staggered wage and price contracts. Journal of Monetary Economics, 46(2), 281–313. https://doi.org/10.1016/S0304-3932(00)00028-3.

Ercolani, V., e Azevedo, J. V. (2014). The effects of public spending externalities. Journal of Economic Dynamics and Control, 46, 173–199. https://doi.org/10.1016/j.jedc.2014.06.016.

Fernández-Villaverde, J. (2010). The econometrics of DSGE model. SERIEs Journal of the Spanish Economic Association, 1(1–2), 3–49. https://doi.org/10.1007/s13209-009-0014-7.

Gajda-Kantorowska, M. (2022). Wielkość mnożników fiskalnych a efektywność polityki fiskalnej w okresie kryzysów – ujęcie makroekonomiczne. Problems of Economics and Law, 7(1), 97–115. https://doi.org/10.55225/pel.450.

Griffoli, T. M. (2007). An introduction to the solution and estimation of DSGE models. https://studylib.net/doc/13858069/dynare-user-guide-an-introduction-to-the-solution-andamp%3B-e...

Hastings, W. K. (1970). Monte Carlo sampling methods using Markov chains and their applications. Biometrika, 57(1), 97–109. https://doi.org/10.1093/biomet/57.1.97.

Herda, J. (2017). Pomiar mnożnika fiskalnego. Studia i Prace WNEiZ US, 47(1), 35–45. https://doi.org/10.18276/sip.2017.47/1-03.

Kamps, C. (2004). The Dynamic Macroeconomic Effects of Public Capital: Theory and Evidence for OECD Countries. Springer.

Kollmann, R. (2001). The exchange rate in a dynamic-optimizing business cycle model with nominal rigidities: a quantitative investigation. Journal of International Economics, 55(2), 243–262. https://doi.org/10.1016/S0022-1996(01)00087-3.

Kormilitsina, A., Zubairy, S. (2018). Propagation Mechanisms for Government Spending Shocks: A Bayesian Comparison. Journal of Money, Credit and Banking, 50(7), 1571–1616. https://doi.org/10.1111/jmcb.12555.

Leeper, E. M., Walker, T. B., Yang, S.-C. S. (2010). Government investment and fiscal stimulus. Journalof Monetary Economics, 57(8), 1000–1012. https://doi.org/10.1016/j.jmoneco.2010.09.002.

Lubiński, M. (2015). Mnożnik fiskalny: reaktywacja. Gospodarka Narodowa, (1), 5–26. https://doi.org/10.33119/GN/100808.

Metropolis, N., Rosenbluth, A. W., Rosenbluth, M. N., Teller, A. H., Teller, E. (1953). Equation of State Calculations by Fast Computing Machines. The Journal of Chemical Physics, 21(6), 1087–1092. https://doi.org/10.1063/1.1699114.

Ruge-Murcia, F. J. (2007). Methods to estimate dynamic stochastic general equilibrium models. Journal of Economic Dynamics and Control, 31(8), 2599–2636. https://doi.org/10.1016/j.jedc.2006.09.005.

Szymańska, A. (2020). Efekty polityki fiskalnej w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/8220-262-5.

Taylor, J. B. (1993). Discretion versus policy rules in practice. Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, 39, 195–214. https://doi.org/10.1016/0167-2231(93)90009-L.

Wróć do: