© Kamil Nowak. Artykuł udostępniony na licencji CC BY-SA 4.0
Głównym celem badania omawianego w artykule jest zidentyfikowanie cech wyróżniających sytuację mieszkaniową w Polsce na tle innych krajów świata. Dodatkowym zamierzeniem jest wskazanie ograniczeń w prowadzeniu analiz porównawczych z zakresu mieszkalnictwa. W badaniu korzystano z zasobów Eurostatu i OECD dotyczących 2020 r. oraz z literatury przedmiotu, z uwzględnieniem kontekstu historycznego sięgającego zasadniczo 1989 r. Posłużono się metodą analizy danych zastanych.
Z badania wynika, że choć w wielu aspektach sytuacja mieszkaniowa w Polsce odbiega na niekorzyść od przeciętnego poziomu w krajach UE i OECD, to pozytywnie wyróżniają ją: rozwijający się sektor budownictwa mieszkaniowego, niski odsetek osób bezdomnych, dominacja sektora mieszkań własnościowych, wsparcie rodziny w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych oraz relatywnie wysoki poziom zadowolenia ze swojego miejsca zamieszkania w kontekście stosunkowo niskich wartości obiektywnych wskaźników opisujących warunki mieszkaniowe. Wśród ograniczeń w prowadzeniu międzynarodowych analiz porównawczych z zakresu mieszkalnictwa zidentyfikowano m.in. brak spójnej metodologii badania bezdomności, brak aktualnych informacji i niedostępność pewnych danych w poszczególnych krajach.
mieszkalnictwo, sytuacja mieszkaniowa, analiza porównawcza
R21, R31
Andrzejewski, A. (1987). Polityka mieszkaniowa. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Barchoń, K., Ciesielski, T., Bobrzyński, M. (2021). Skąd ten boom? Zmiany na rynku mieszkaniowym w Polsce. PwC.
Barszcz, P. (2019). Zjawisko gniazdownictwa w krajach Unii Europejskiej – skala, przyczyny, skutki. Casus Polski. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (69), 35–51. https://doi.org/10.18778/0208-600X.69.03.
Boguszewski, R., Piszczatowska-Oleksiewicz, M. (2017). Pełnoletnie dzieci mieszkające z rodzicami. Centrum Badania Opinii Społecznej. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_098_17.PDF.
Bończak-Kucharczyk, E. (2021). Ochrona praw lokatorów i najem lokali mieszkalnych. Wolters Kluwer.
Cesarski, M. (2007). Sytuacja mieszkaniowa w Polsce w latach 1988–2007: kierunki zmian. Problemy Rozwoju Miast, (3), 11–18. http://www.prm-irm.com/zeszyt-iii2007.html.
Eurostat. (b.r. a). Annual net earnings [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/EARN_NT_NET__custom_5049068/default/table?lang=en.
Eurostat. (b.r. b). Average size of dwelling by income quintile and tenure status [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ilc_hcmh01/default/table?lang=en.
Eurostat. (b.r. c). Crime, violence or vandalism in the area – EU-SILC survey [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ILC_MDDW03__custom_4664621/default/table?lang=en.
Eurostat. (b.r. d). Distribution of population by tenure status, type of household and income group – EU-SILC survey [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ILC_LVHO02__custom_5046137/default/table?lang=en.
Eurostat. (b.r. e). House price and sales index (prc_hpi_inx) [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/en/prc_hpi_inx_esms.htm.
Eurostat. (b.r. f). Housing cost overburden rate by tenure status – EU-SILC survey [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ILC_LVHO07C__custom_5046409/default/table?lang=en.
Eurostat. (b.r. g). Housing price statistics [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/web/housing-price-statistics/data/database.
Eurostat. (b.r. h). Income and living conditions [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/web/income-and-living-conditions/database.
Eurostat. (b.r. i). Severe housing deprivation rate by age, sex and poverty status – EU-SILC survey [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ilc_mdho06a/default/table?lang=en.
Eurostat. (b.r. j). Share of young adults aged 18-34 living with their parents by age and sex – EU- -SILC survey [zbiór danych]. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ilc_lvps08/default/table?lang=en.
Frąckowiak, M. (2010). Niedorozwój mieszkalnictwa w Polsce i jego konsekwencje. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 72(1), 109–135. https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/857/1/11.%20MARIAN%20FR%C4%84CKOWIAK%20RPEiS%201-2010.pdf.
Główny Urząd Statystyczny. (b.r.). Mieszkanie. https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/202,pojecie.html.
Główny Urząd Statystyczny. (1990). Mały Rocznik Statystyczny 1990.
Główny Urząd Statystyczny. (1991). Mały Rocznik Statystyczny 1991.
Główny Urząd Statystyczny. (2021). Gospodarka mieszkaniowa i infrastruktura komunalna w 2020 r. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastruktura-komunalna-nieruchomosci/nieruchomosci-budynki-infrastruktura-komunalna/gospodarka-mieszkaniowa-i-infrastruktura-komunalna-w-2020-roku,13,15.html.
Korniłowicz, J. (2009). Stan mieszkalnictwa w Polsce. Problemy Rozwoju Miast, (3), 86–10. http://www.prm-irm.com/zeszyt-iii2009.html.
Krajowy Rejestr Długów. (2016, 4 sierpnia). Rodzice 200+. https://krd.pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe/2016/rodzice-200.
Krzeczkowski, K. (1939). Kwestia mieszkaniowa w miastach polskich. Związek Miast Polskich.
Kucharska-Stasiak, E. (2008). Ewolucja modelu polityki mieszkaniowej w Polsce. Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości. Journal of the Polish Real Estate Scientific Society, 16(1), 21–26.
Linhart, M., Hána, P., Petrík, V. (2017). Property Index. Overview of European Residential Markets. Rental market – Is renting a dwelling a profitable investment? 6th edition. Deloitte. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/at/Documents/real-estate/property-index-6th-edition-2017.PDF.
Linhart, M., Hána, P., Petrík, V. (2018). Property Index. Overview of European Residential Markets. Affordable vs. Luxury Living. 7th edition. Deloitte. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/dk/Documents/real-estate/Downloads/Property%20index%202018.pdf.
Linhart, M., Hána, P., Petrík, V. (2019). Property Index. Overview of European Residential Markets. Where does residential price growth end? 8th edition. Deloitte. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/de/Documents/real-estate/property-index-2019-2.pdf.
Linhart, M., Hána, P., Zsebik, I. (2020). Property Index. Overview of European Residential Markets. 9th edition. Deloitte. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/at/Documents/presse/deloitte-property-index-2020.pdf.
Linhart, M., Hána, P., Leško J. (2021). Property Index. Overview of European Residential Markets. 10th edition. Deloitte. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/at/Documents/real-estate/at-property-index-2021.pdf.
Malesa, K. (2020). Mieszkalnictwo w Polsce w latach 2010–2018. Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie, (1), 113–125. https://doi.org/10.25312/2391-5129.30/2020_07km.
Markowski, T., Drzazga, D., Sikora-Fernandez, D., Groeger, L., Danielewicz, J. (2018). Raport w sprawie polityki mieszkaniowej państwa. https://journals.pan.pl/Content/109579/PDF/Studia%20185-3%20(Raport)%20-%20Markowski%20i%20in.pdf?handler=pdf.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. (2019, 15 marca). Spada liczba osób bezdomnych w Polsce. https://www.gov.pl/web/rodzina/spada-liczba-osob-bezdomnych-w-polsce.
Muzioł-Węcławowicz, A. (2015). Problemy mieszkaniowe Polaków a polska polityka mieszkaniowa. W: M. Salamon, A. Muzioł-Węcławowicz (red.), Mieszkalnictwo w Polsce. Analiza wybranych obszarów polityki mieszkaniowej (s. 13–90). Habitat for Humanity Poland. https://habitat.pl/wp-content/uploads/2018/01/Mieszkalnictwo_w_Polsce_2015_HABITAT.pdf.
Muzioł-Węcławowicz, A. (2017). Społeczna Agencja Najmu. Dokument strategiczny. Habitat for Humanity Poland. https://habitat.pl/files/san/SAN_dokument_strategiczny.pdf.
Najwyższa Izba Kontroli. (2020). Działania wspierające i aktywizujące osoby bezdomne. Informacja o wynikach kontroli. https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/pobierz,lrz~p_18_096_201903120846501552376810~01,typ,kk.pdf.
Narodowy Program Mieszkaniowy. (2016). Załącznik do Uchwały nr 115/2016 Rady Ministrów z dnia 27 września 2016 r. w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Mieszkaniowego.
Nieciuński, W. (2005). Czterdzieści pięć i dziewięć lat polityki mieszkaniowej w Polsce. W: L. Frąckiewicz (red.), Przeszłość i przyszłość polskiej polityki mieszkaniowej (s. 113–121). Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Nowak, K. (2021). Krajowy i lokalny wymiar polityki mieszkaniowej. Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Gdańskiego.
Organization for Economic Co-operation and Development. (b.r. a). Housing stock and construction [zbiór danych]. https://www.oecd.org/els/family/HM1-1-Housing-stock-and-construction.xlsx.
Organization for Economic Co-operation and Development. (b.r. b). Vacant dwellings in selected countries. https://www.oecd.org/els/family/HM1-1-Housing-stock-and-construction.xlsx.
Piszczatowska-Oleksiewicz, M. (2014). Polscy gniazdownicy. O powodach, dla których dorosłe dzieci mieszkają z rodzicami. Pogranicze. Studia Społeczne, (24), 181–207. http://pogranicze.soc.uwb.edu.pl/images/PDFy/pogranicze24.pdf.
Pogorzelski, K. (2019). Sytuacja mieszkaniowa Polaków 2019. Wyniki Finansowego Barometru ING. ING. https://www.ing.pl/_fileserver/item/1130168.
Pogorzelski, K. (2020). Sytuacja mieszkaniowa Polaków 2019. Dom jako miejsce pracy, nauki i odpoczynku – wyniki Finansowego Barometru ING. ING. https://www.ing.pl/_fileserver/item/1xyqgai.
Pogorzelski, K., Gromski, M. (2016). Finansowy Barometr ING. Międzynarodowe badanie ING na temat kredytów mieszkaniowych i rynku nieruchomości. https://www.ing.pl/_fileserver/item/1122146.
Szelągowska, A. (2021). Wyzwania współczesnej polityki mieszkaniowej. Studia BAS, 2(66), 9–33.
Ustawa z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa (Dz.U. z 2021 r. poz. 11).
Żelazowski, K. (2013). Ocena atrakcyjności rynków mieszkaniowych w Polsce. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, (289), 115–127.
