© Roman Kosmalski. Artykuł udostępniony na licencji CC BY-SA 4.0
W artykule podjęto problematykę konwergencji gospodarczej, będącej od lat jednym z ważniejszych zagadnień w dziedzinie ekonomii. Celem badania, które tu omówiono, jest identyfikacja czynników warunkujących konwergencję gospodarczą województw (a konkretnie – odpowiedzialnych za regionalne zróżnicowanie PKB na osobę pracującą) oraz ocena siły ich oddziaływania. Badanie przeprowadzono dla lat 2014–2019 na podstawie danych pochodzących z Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Posłużono się zagregowaną funkcją produkcji typu Cobba-Douglasa, która pozwala oddzielić wpływ akumulacji czynników produkcji od wpływu zmian w stosowanej technologii na wzrost gospodarczy w województwach i w konsekwencji – na proces konwergencji gospodarczej. Zrealizowanie celu badawczego wymagało przeprowadzenia dekompozycji zagregowanej funkcji produkcji. Wyniki badania nie potwierdziły występowania konwergencji gospodarczej województw. Na skutek różnic w przestrzennej akumulacji kapitału rzeczowego oraz postępu technologicznego w rozpatrywanym okresie obserwowano tendencję do pogłębiania się regionalnego zróżnicowania PKB na osobę pracującą.
wzrost gospodarczy, dekompozycja, konwergencja
C01, C15, C51
Abramovitz, M. (1956). Resource and Output Trends in the United States Since 1870. American Economic Review, 46, 5–23.
Barro, R. J., Sala-i-Martin, X. (1992). Convergence. Journal of Political Economy, 100(2), 223–251. https://doi.org/10.1086/261816.
Bernard, A. B., Jones, C. I. (1996a). Productivity and Convergence Across U.S. States and Industries. Empirical Economics, 21(1), 113–135. https://doi.org/10.1007/BF01205496.
Bernard, A. B., Jones, C. I. (1996b). Technology and Convergence. Economic Journal, 106(437), 1037–1044. https://doi.org/10.2307/2235376.
Christensen, L. R., Cummings, D., Jorgenson, D. W. (1981). Relative Productivity Levels, 1947– 1973: An International Comparison. European Economic Review, 16(1), 61–94. https://doi.org/10.1016/0014-2921(81)90049-0.
Dollar, D., Wolff, E. N. (1998). Convergence of Industry Labour Productivity Among Advanced Economies, 1963–1982. The Review of Economics and Statistics, 70(4). https://doi.org/10.2307/1935817.
Fagerberg, J. (1994). Technology and International Differences in Growth Rates. Journal of Economic Literature, 32(3), 1147–1175.
Growiec, J. (2012). Zagregowana funkcja produkcji w ekonomii wzrostu gospodarczego i konwergencji. Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.
Hall, R. E., Jones, C. I. (1996). The Productivity of Nations (NBER Working Paper No. 5812). https://doi.org/10.3386/w5812.
Islam, N. (2003). What Have We Learnt From the Convergence Debate?. Journal of Economic Surveys, 17(3), 309–362. https://doi.org/10.1111/1467-6419.00197.
Jorgenson, D., Nishimizu, M. (1978). US and Japanese Economic Growth 1952–1974: An International Comparison. Economic Journal, 88(352), 707–726.
Kokocińska M. (2012a). Konwergencja gospodarcza na poziomie mezoekonomicznym. W: M. Kokocińska (red.), Etapy konwergencji w rozwiniętych krajach Unii Europejskiej (s. 9–22). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Kokocińska, M. (2012b). Wprowadzenie. W: M. Kokocińska (red.), Etapy konwergencji w rozwiniętych krajach Unii Europejskiej (s. 5–8). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Kosmalski, R. (2011). Retrospektywne i prospektywne rozkłady PKB p.c. i PKB na osobę pracującą w Polsce w ujęciu regionalnym. W: D. Appenzeller (red.), Matematyka i informatyka na usługach ekonomii. Modelowanie zjawisk gospodarczych w praktyce (s. 103–116). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Kruszka, M., Puziak, M. (2012). Konwergencja i rozkłady dochodu w regionach Unii Europejskiej. W: M. Kokocińska (red.), Etapy konwergencji w rozwiniętych krajach Unii Europejskiej (s. 40– 67). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Kulczycki, P. (2005). Estymatory jądrowe w analizie systemowej. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
Maddison, A. (1987). Growth and Slowdown in Advanced Capitalist Economies: Techniques of Quantitative Assessment. Journal of Economic Literature, 25(2), 649–698.
Malaga, K. (2004a). Konwergencja gospodarcza w krajach OECD w świetle zagregowanych modeli wzrostu. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
Malaga, K. (2004b). Konwergencja gospodarcza w krajach OECD w latach 1960–1999: wyniki badań empirycznych. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, (41), 56–93.
Malaga, K. (2015). O niektórych dylematach teorii wzrostu gospodarczego i ekonomii. http://www.pte.pl/pliki/2/12/K.%20Malaga.pdf.
Malaga, K., Kliber, P. (2007). Konwergencja i nierówności regionalne w Polsce w świetle neoklasycznych modeli wzrostu. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
Müller, G. (2001). A Glimpse on Sectoral Convergence of Productivity Levels (IWH Discussion Papers, No. 133). https://www.econstor.eu/bitstream/10419/77051/1/133.pdf.
Puziak, M. (2009). Konwergencja gospodarcza w wybranych krajach Unii Europejskiej. Ujęcie sektorowe [rozprawa doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu]. http://www.wbc.poznan.pl/Content/120819/Puziak_Marcin-rozprawa_doktorska.pdf.
Quah, D. T. (1997). Empirics of Growth and Distribution: Stratification, Polarization, and Convergence Clubs. Journal of Economic Growth, 2(1), 27–59. https://doi.org/10.1023/A:1009781613339.
Sala-i-Martin, X. (1996a). The Classical Approach to Convergence Analysis. The Economic Journal, 106(437), 1019–1036. https://doi.org/10.2307/2235375.
Sala-i-Martin, X. X. (1996b). Regional Cohesion: Evidence and theories of regional growth and convergence. European Economic Review, 40(6), 1325–1352. https://doi.org/10.1016/0014-2921(95)00029-1.
Silverman, B. W. (1986). Density Estimation for Statistics and Data Analysis. Chapman and Hall. Solow, R. M. (1957). Technical Change and the Aggregate Production Function. The Review of Economics and Statistics, 39(3), 312–320. https://doi.org/10.2307/1926047.
Tokarski, T. (2007). Teoretyczne podstawy przyczyn zróżnicowania rozwoju gospodarczego. W: R. Piasecki (red.), Ekonomia rozwoju (s. 32–54). Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Tokarski, T. (2010). Przestrzenne zróżnicowanie łącznej produkcyjności czynników produkcji w Polsce. Gospodarka Narodowa, 238(3), 24-39. https://doi.org/10.33119/GN/101149.
Tokarski, T., Roszkowska, S., Gajewski, P. (2005). Regionalne zróżnicowanie łącznej produktywności czynników produkcji w Polsce. Ekonomista, (2), 215–244.
Wong, W.-K. (2006). OECD convergence: A sectoral decomposition exercise. Economics Letters, 93(2), 210–214. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2006.05.004.
Wójcik, P. (2008a). Dywergencja czy konwergencja: dynamika rozwoju polskich regionów. Studia Regionalne i Lokalne, (2), 41–60. https://studreg.uw.edu.pl/dane/web_sril_files/286/2008_2_wojcik.pdf.
Wójcik, P. (2008b). Wzorce konwergencji regionalnej w Polsce [rozprawa doktorska, Uniwersytet Warszawski]. http://coin.wne.uw.edu.pl/pwojcik/semmag/01_Obrona_WNE2008.10.pdf.
