Celem artykułu jest analiza i ocena zmian sytuacji kobiet na rynku pracy w krajach Unii Europejskiej w latach 2005–2018. Analiza dotyczyła aktywności zawodowej kobiet i mężczyzn oraz wybranych aspektów rynku pracy, tj. zatrudnienia, bezrobocia i relacji wynagrodzeń kobiet do wynagrodzeń mężczyzn. Postawiono hipotezę o poprawie sytuacji kobiet na rynku pracy w krajach UE oraz zmniejszeniu dyskryminacji płacowej kobiet. W badaniu wykorzystano dane Eurostatu. Oceny sytuacji kobiet dokonano za pomocą miernika syntetycznego, którego wartości wyznaczono zgodnie z formułą bezwzorcową. Miernik ten był podstawą porządkowania liniowego krajów UE pod względem sytuacji kobiet na rynku pracy.
Z badania wynika, że ogólnie rzecz biorąc, sytuacja kobiet na rynku pracy w większości krajów należących do UE poprawiła się w analizowanym okresie, ale we wszystkich krajach wskaźnik zatrudnienia kobiet jest niższy niż wskaźnik zatrudnienia mężczyzn. W poszczególnych krajach występuje duże zróżnicowanie pod względem udziału kobiet w rynku pracy. Wskaźnikiem mocno różnicującym rynek pracy kobiet i mężczyzn jest odsetek osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Taka forma zatrudnienia jest powszechniejsza w krajach Europy Zachodniej i znacznie częściej występuje wśród kobiet. Zaobserwowano też poprawę relacji wynagrodzeń kobiet do wynagrodzeń mężczyzn, niemniej zarobki kobiet w blisko połowie krajów UE nie przekraczają 80% przeciętnych zarobków mężczyzn.
rynek pracy, aktywność zawodowa kobiet, wskaźnik zatrudnienia, bezrobocie, dyskryminacja, miernik syntetyczny, porządkowanie liniowe
J6, J7, F66
Boll, C., Leppin, J., Rossen, A., Wolf, A. (2016). Magnitude and impact factors of the gender pay gap in EU countries. Pobrane z: http://ec.europa.eu/justice/gender-equality/files/gender_pay_gap/2016_factors_gpg_en.pdf.
Boruta, I. (1996). Równość kobiet i mężczyzn w pracy w świetle prawa Wspólnoty Europejskiej. Implikacje dla Polski. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Cuberes, D., Teignier, M. (2016). Aggregate costs of gender gaps in the labor market: a quantitative estimate. Journal of Human Capital, 10(3).
Eurofound. (2016). The gender employment gap: challenges and solutions. Pobrane z: https://www.eurofound.europa.eu/the-gender-employment-gap-challenges-and-solutions.
European Commission. (2002). The Lisbon Strategy – Making Change Happen. Commission Staff (Commission Staff Working Paper, SEC(2002) 29/2).
Głąbicka, K. (2005). Rynek pracy w jednoczącej się Europie. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP.
Grabiński, T. (2003). Analiza taksonometryczna krajów Europy w ujęciu regionów. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
Kalinowska-Nawrotek, B. (2003). Kobiety na rynku pracy – sytuacja w Polsce i krajach Unii Europejskiej. W: W. Jarmołowicz (red.), Rynek pracy w warunkach zmian ustrojowych (s. 161–179). Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
Kwiatkowska, W. (2016). Zmiany sektorowej struktury pracujących w Polsce na tle innych krajów Unii Europejskiej w latach 2005–2014. Studia Prawno-Ekonomiczne, 99, 309–326.
Malina, A. (2011). Statystyczna weryfikacja założeń i celów Strategii lizbońskiej w sferze zatrudnienia w 2009 r. Polska na tle krajów Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 876, 85–104.
Malina, A. (red.). (2008). Przestrzenno-czasowa analiza rynku pracy w Polsce i krajach Unii Europejskiej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
Nehring, A. (red.). (2001). Sytuacja kobiet na rynku pracy: aspekty prawne, ekonomiczne i społeczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Abrys.
