Celem badania przedstawionego w artykule jest określenie poziomu ubóstwa energetycznego gospodarstw domowych w Unii Europejskiej (UE) i krajach stowarzyszonych, ocenianego na podstawie niezdolności do odpowiedniego ogrzania mieszkania. Zastosowano metodę systematycznego przeglądu literatury. Analiza, przeprowadzona na podstawie danych Eurostatu i Głównego Urzędu Statystycznego, objęła wyniki badania EU-SILC z lat 2009–2018. Wynika z niej, że średnia liczba gospodarstw domowych niezdolnych do odpowiedniego ogrzania mieszkania w Europie maleje. Jednak w niektórych krajach, takich jak Macedonia, Litwa czy Bułgaria, liczba gospodarstw domowych doświadczających tego problemu nadal pozostaje duża. W Polsce poziom omawianego zjawiska jest niższy niż średni poziom w UE. Aby pogłębić analizę dotyczącą Polski, dokonano oceny korelacji wskaźnika ubóstwa energetycznego z wysokością przeciętnego dochodu per capita w gospodarstwie domowym oraz z poziomem ubóstwa ekonomicznego. W tym celu zastosowano współczynnik korelacji r-Pearsona.
ubóstwo energetyczne, ubóstwo ekonomiczne, dochody gospodarstw domowych, EU-SILC
C10, Q56, O18
Boguszewski, R., Herudziński, T. (2018). Ubóstwo energetyczne w Polsce. Warszawa: Pracownia Badań Społecznych SGGW. Pobrane z: https://www.cire.pl/pliki/2/2018/ubostwo_energetyczne_w_polsce_raport_03_09_2018.pdf
Bouzarovski, S. (2018). Energy Poverty: (Dis)Assembling Europe’s Infrastructural Divide. Cham: Palgrave Macmillan. DOI: 10.1007/978-3-319-69299-9.
Charlier, D., Legendre, B. (2019). A Multidimensional Approach to Measuring Fuel Poverty. The Energy Journal, 40(2), 27–53. DOI: 10.5547/01956574.40.2.bleg.
Czakon, W. (red.). (2016). Podstawy metodologii badań w naukach o zarządzaniu. Warszawa: Wydawnictwo Nieoczywiste.
EPOV. (2019). What is Energy poverty? Pobrane z: https://www.energypoverty.eu/about/whatenergy-poverty
Eurostat. (2019a) [Baza danych]. Inability to keep home adequately warm – EU-SILC survey. Pobrane z: https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_mdes01&lang=en (dostęp: 25.11.2019)
Eurostat. (2019b) [Baza danych]. Arrears on utility bills – EU-SILC survey. Pobrane z: http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_mdes07&lang=en (dostęp: 25.11.2019).
Eurostat. (2019c) [Baza danych]. Income and living conditions (ilc). Pobrane z: https://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/en/ilc_esms.htm#meta_update1508767944514 (dostęp: 25.11.2019).
GUS. (2011). Dochody i warunki życia ludności (raport z badania EU-SILC 2009). Pobrane z: https://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/wz_dochody_i_warunki_zycia-rap_2009.pdf
GUS. (2014a). Europejskie badanie dochodów i warunków życia (EU-SILC) w 2013 r. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-warunki-zycia-ludnosci/europejskie-badanie-dochodow-i-warunkow-zycia-eu-silc-w-2013-r-,7,5.html
GUS. (2014b). Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2012). Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/6/5/3/wz_dochody_warunki_zycia_raport_2012.pdf
GUS. (2014c). Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2013). Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/6/7/1/dochody_i_warunki_zycia_2013.pdf
GUS. (2015). Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2014). Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/6/8/1/dochody_i_warunki_zycia_2014_internet.pdf
GUS. (2017a). Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2015). Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/6/10/1/dochody_i_warunki_zycia_ludnosci_polski_raport_z_badania_eu-silc_2015.pdf
GUS. (2017b). Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2016). Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/6/9/1/dochody_i_warunki_zycia_ludnosci_polski_raport_z_badania_eu-silc_2016.pdf
GUS. (2018). Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2017). Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/6/11/1/dochody_i_warunki_zycia_ludnosci_polski_raport_z_badania_eu-silc_2017.pdf
GUS. (2019a). Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2018). Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/6/12/1/dochody_i_warunki_zycia_ludnosci_polski_-_raport_z_badania_eu-silc_2018.pdf
GUS. (2019b) [Baza danych]. Roczne wskaźniki makroekonomiczne cz. III. Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultstronaopisowa/1772/1/5/rocznewskazniki_makroekonomiczne_cz_iii.xlsx (dostęp: 6.12.2019).
GUS. (2019c). Zużycie energii w gospodarstwach domowych w 2018 r. Warszawa: GUS. Pobrane: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5485/2/4/1/zuzycieenergii_w_gospodarstwach_domowych_w_2018.pdf
GUS. (2020). Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2019 r. Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5487/14/7/1/zasieg_ubostwa_ekonom icznego_w_polsce_w_2019.docx
Lis, M., Miazga, A., Sałach, K., Szpor, A, Święcicka, K. (2016). Ubóstwo energetyczne w Polsce – diagnoza i rekomendacje. Instytut Badań Strukturalnych. Pobrane z: https://ibs.org.plpublications/ubostwo-energetyczne-w-polsce-diagnoza-i-rekomendacje/
MRPiPS. (2019). Rodzina 500+ dla rodziców samotnie wychowujących dzieci. Ministerstwo wyjaśnia. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina/rodzina-500-dla-rodzicow-samotniewychowujacychdzieci-ministerstwo-wyjasnia . Rozporządzenie Komisji UE 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE
Szamrej-Baran, I. (2017). Wielowymiarowa analiza ubóstwa energetycznego w ujęciu regionalnym w Polsce. Studia i Prace WNEIZ US, 47(1), 283–295. DOI: 10.18276/sip.2017.47/1-24.
Szamrej-Baran, I., Baran, P. (2014). Subiektywne i obiektywne mierniki ubóstwa energetycznego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Research Papers of the Wroclaw University of Economics, (367), 332–339. DOI: 10.15611/pn.2014.367.36.
Teli, D., Dimitriou, T., James, P. A. B., Bahaj, A. S., Ellison, L., Waggott, A. (2016). Fuel povertyinduced ‘prebound effect’ in achieving the anticipated carbon savings from social housing retrofit. Building Services Engineering Research and Technology, 37(2), 176–193. DOI: 10.1177/0143624415621028. Ustawa z dnia 2 grudnia 1999 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2002 r. (Dz.U. 2000 nr 1 poz. 1). Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz.U. 2006 nr 169 poz. 1200).
WHO. (2007). Housing, energy and thermal comfort: A review of 10 countries within the WHO European Region. Pobrane z: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/107815/E89887;jsessionid=74C860F3D815B1D49965121863E3072D?sequence=1
World Bank. (2015). EU Regular Economic Report MODEST RECOVERY, GLOBAL RISKS: Europe and Central Asia Region The World Bank: Final Report 2015. Pobrane z: https://www.worldbank.org/content/dam/Worldbank/document/eca/eu-rer-1-eng.pdf
