Celem artykułu jest zaprezentowanie złożoności i różnorodności podejść metodycznych do badania jakości życia z uwzględnieniem kategorii szczęścia. Podjęto próbę kwantyfikacji subiektywnej jakości życia na podstawie polskich badań, m.in. Badania spójności społecznej (BSS, przeprowadzanego od 2011 r.), Europejskiego badania warunków życia ludności (EU-SILC, od 2005 r.) i Diagnozy społecznej (DS, od 2000 r.) oraz badań międzynarodowych, m.in. Gross National Happiness (GNH, od 1972 r.), Europejskiego badania jakości życia (EQLS, od 2003 r.), Europejskiego sondażu społecznego (ESS, od 2002 r.) oraz Pomiaru dobrobytu narodowego, realizowanego przez Urząd Statystyczny Wielkiej Brytanii (ONS, od 2010 r.).
Przeprowadzone analizy pokazują, że badacze nie przyjęli jednej obowiązującej definicji szczęścia; nie ma również jednego sposobu jego pomiaru. Do wspólnych ujęć badania problematyki szczęścia należy przekonanie, że jakość życia i poczucie szczęścia obywateli są takim samym priorytetem, jak wymierne problemy ekonomiczne.
jakość życia, szczęście, dobrobyt, subiektywna i obiektywna jakość życia, badanie
I31
Bielak, R. (2015). Jakość życia w świetle strategii rozwoju. Dylematy pomiaru. Wiadomości Statystyczne, (6), 23—29.
Borys, T. (2015). Typologia jakości życia i pomiar statystyczny. Wiadomości Statystyczne, (7), 1—18.
Borys, T., Rogala, P. (red.). (2008). Quality of life on local level — an indicators — based study. Warszawa: United Nations Development Programme.
Brycz, M., Czerwonka, L. (2013). Koncepcja możliwości Amartyi Kumar Sena a dobrobyt w Unii Europejskiej. Przegląd Zachodniopomorski, 28, 67—81.
Czapiński, J. (2009). Indywidualna jakość życia. W: J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków (s. 151—174). Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego.
Czapiński, J. (2015). Indywidualna jakość i styl życia. W: J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków (s. 200—331). Contemporary Economics, 9(4). DOI: 10.5709/ce.1897-9254.190.
Czapiński, J., Panek, T. (2015). Wstęp. W: J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków (s. 13—15). Contemporary Economics, 9(4). DOI: 10.5709/ce.1897-9254.176.
Eurofound. (2017). Europejskie badania jakości życia (EQLS). Pobrane z: https://www.eurofound.europa.eu/pl/surveys/european-quality-of-life-surveys.
Eurostat. Income and Living Conditions, ad-hoc modules. Pobrane z: http://ec.europa.eu/eurostat/web/income-and-living-conditions/data/ad-hoc-modules.
Eurostat. (2015). Quality of life indicators — measuring quality of life. Pobrane z: http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Quality_of_life_indicators_-_measuring_quality_of_life#8.2B1_dimensions_of_quality_of_life.
Feliksiak, M. (2013). Zadowolenie z życia. Komunikat z badań. Warszawa: CBOS.
Grzybowska, K. (2014). Jak wielu jest w Polsce obywateli, którzy mogą pochwalić się szczęśliwym życiem? Co najmniej 91 procent! Pobrane z: https://wpolityce.pl/polityka/219846-jak-wielu-jest-wpolsce-obywateli-ktorzy-moga-sie-pochwalic-szczesliwym-zyciem-co-najmniej-91-procent.
GUS. (2013). Jakość życia, kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce. Warszawa: GUS.
GUS. (2017). Jakość życia w Polsce. Edycja 2017. Warszawa: GUS.
IFiS PAN. Tematyka Europejskiego Sondażu Społecznego. Pobrane z: http://www.ifispan.pl/ess/tematyka-ess/.
Istat. (2018). Well-being and sustainability. Pobrane z: https://www.istat.it/en/well-being-andsustainability.
Kanasz, T. (2015). Uwarunkowania szczęścia. Socjologiczna analiza wyobrażeń młodzieży akademickiej o szczęściu i udanym życiu. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Khaleeli, H. (2012). Mały kraj, który może zmienić świat. Pobrane z: https://archiwum.businessinsider.com.pl/swiat/maly-kraj-ktory-moze-zmienic-swiat/76l9b.
Komisja Wspólnot Europejskich (2009). Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego Wyjść poza PKB. Pomiar postępu w zmieniającym się świecie. Pobrane z: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultstronaopisowa/5993/2/1/wyjsc_poza_pkb.pdf.
ONS (2016). Personal Well-being frequently asked questions. Pobrane z: https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/wellbeing/methodologies/personalwellbeingfrequentlyaskedquestions.
Panek, T. (2014). Poziom i jakość życia, w: T. Panek (red.), Statystyka społeczna (s. 124—173). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Panek, T. (2015a). Jakość życia gospodarstw domowych w Polsce w układzie wojewódzkim. Zeszyty Naukowe Instytutu Statystyki i Demografii SGH, (46), 2—111.
Panek, T. (2015b). Hierarchiczny model pomiaru jakości życia. Wiadomości Statystyczne, (6), 1—22.
Petelewicz, M., Drabowicz, T. (2016). Jakość życia — globalnie i lokalnie. Pomiar i wizualizacja. Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Stiglitz, J. S., Sen, A., Fitoussi, J. P. (2013). Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
Sztabiński, P. B., Sztabiński F. (2006). Europejski Sondaż Społeczny: integracja w dziedzinie badań. W: H. Domański, A. Ostrowska, P. B. Sztabiński (red.), W środku Europy? Wyniki Europejskiego Sondażu Społecznego (s. 13—25). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Szukiełojć-Bieńkuńska, A. (2015). Pomiar jakości życia w statystyce publicznej. Wiadomości Statystyczne, (7), 19—32.
Szukiełojć-Bieńkuńska, A., Walczak, T. (2011). Statystyczny pomiar postępu społeczno-gospodarczego w zmieniającym się świecie. Wiadomości Statystyczne, (7/8), 9—30.
Szymczak, M. (red.). (1994), Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tatarkiewicz, W. (2010). O szczęściu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Woźniak, Z. (2015). Cykliczne badania jakości życia narzędziem wsparcia miejskiej strategii rozwoju. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, (1), 79—99.