Celem artykułu jest ocena wpływu ubezpieczeń gospodarczych na rozwój gospodarstw rolnych poprzez zbadanie ich rozwoju w podziale na gospodarstwa z nich korzystające i niekorzystające. Przez rozwój gospodarstwa rolnego rozumiano proces prowadzący do ilościowych i jakościowych zmian w strukturze tej zbiorowości. Dane do badania uzyskano w sondażach przeprowadzonych bezpośrednio z właścicielami (lub zarządzającymi) gospodarstw rolnych Pomorza Środkowego. Okres badania obejmował rok 2012, a dla niektórych pytań ujętych w ankiecie — lata 2004—2011.
Sformułowano hipotezę badawczą, że ochrona ubezpieczeniowa jest ważnym czynnikiem determinującym rozwój gospodarstw rolnych. W opracowaniu wykorzystano metodę wzorca Hellwiga oraz klasyfikację gospodarstw opartą na porządkowaniu obiektów. W każdej zbiorowości wyodrębniono cztery grupy gospodarstw. Na podstawie uzyskanych wyników można uznać, że dobrowolne ubezpieczenia gospodarcze są stymulantą rozwoju gospodarstw rolnych.
ubezpieczenia, gospodarstwo rolne, metoda wzorca Hellwiga
Adamowicz, M., Janulewicz, P. (2012). Wykorzystanie metod wielowymiarowych w określeniu pozycji konkurencyjnej gminy na przykładzie województwa lubelskiego. Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych, Tom XIII/1, Warszawa.
Balicki, A. (2009). Statystyczna analiza wielowymiarowa i jej zastosowania społeczno-ekonomiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Bednarczyk, T.H. (2007). Sektor ubezpieczeń jako stymulator wzrostu gospodarczego. W: Karpuś, P., Węcławski, J. (red.), Problemy rozwoju rynku finansowego w aspekcie wzrostu gospodarczego, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Bielecki, M. (2013). Dobrowolne ubezpieczenie zwierząt w gospodarstwie rolnym. Pismo Rzecznika Ubezpieczonych, Nr 53.
Borys, T. (1984). Kategoria jakości w statystycznej analizie porównawczej. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu 284, Seria: Monografie i opracowania, nr 23, Wrocław.
Chróścicki, A. (2008). Umowa ubezpieczenia po nowelizacji kodeksu cywilnego. Komentarz. Wolters Kluwers, Warszawa.
Gawrońska, A. (2012). Obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe w rolnictwie polskim. Wieś i Rolnictwo, Nr 3 (156).
Gołębiewska, B. (2009). Czynniki determinujące powiązania gospodarstw rolnych z otoczeniem. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, Tom 96, Zeszyt 3, Warszawa.
Hellwig, Z. (1968). Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju i strukturę wykwalifikowanych kadr. Przegląd Statystyczny, nr 15(4), Warszawa, s. 307—327.
Hellwig, Z. (1981). Wielowymiarowa analiza porównawcza i jej zastosowanie w badaniach wielocechowych obiektów gospodarczych. Metody i modele ekonomiczno-matematyczne w doskonaleniu zarządzania gospodarką socjalistyczną, PWE, Warszawa.
Jaworska, M., Rusin, M. (2011). Zróżnicowanie stanu środowiska naturalnego w Polsce. Journal of Agribusiness and Rural Development, no. 1, vol. 19, Poznań.
Klepacki, B. (2000). Zrównoważony rozwój terenów wiejskich — wybrane aspekty teoretyczne. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, Tom 2, Zeszyt 1, Warszawa-Poznań-Zamość.
Kurdyś-Kujawska, A. (2013). Ocena funkcjonowania rynku dobrowolnych ubezpieczeń w rolnictwie w latach 2002—2011. Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Miśkiewicz-Nawrocka, M., Zeug-Żebro, K. (2015). Ocena stopnia zagrożenia bezrobociem województw Polski w latach 2005—2012. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 4(940), Kraków.
Młodak, A. (2006). Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej, Difin, Warszawa.
Nahvi, A., Reza Kohansal, M., Ghorbani, M., Shahnoushi, N. (2014). Factors Affecting Rice Farmers to Participate in Agricultural Insurance. Journal of Applied Science and Agricultural, no. 9, vol. 4.
Nowak, E. (1990). Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych. PWE, Warszawa.
Orlicki, M., Pokrzywniak, J. (2007). Umowa ubezpieczenia. Komentarz do nowelizacji Kodeksu Cywilnego. Wolters Kluwers, Warszawa.
Panek, T. (2009). Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. SGH, Warszawa.
Perenc, J. (red.) (2004). Rynek usług ubezpieczeniowych. Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego.
Podstawka, M. (2011). Podstawy finansów. Teoria i praktyka. Wyd. SGGW, Warszawa.
Ronka-Chmielowiec, W. (2002). Ubezpieczenia. Rynek i ryzyko. PWE, Warszawa.
Sangowski, T. (red.) (1998). Ubezpieczenia gospodarcze. Poltext, Warszawa.
Sompolska-Rzechuła, A. (2013). Zastosowanie miar pozycyjnych do porządkowania liniowego województw Polski ze względu na poziom jakości życia. Przegląd Statystyczny, nr 4.
Szreder, M. (2004). Metody i techniki sondażowych badań opinii. PWE, Warszawa.
Wysocki, F. (2010). Metody taksonomiczne w rozpoznawaniu typów ekonomicznych rolnictwa i obszarów wiejskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Zawadzka, D. (2009). Działalność małych przedsiębiorstw na obszarze Pomorza Środkowego. W: Zawadzka, D. (red.), Pomorze Środkowe — społeczeństwo, wieś, gospodarka. Wybrane problemy, s. 247 i 248. PTE O/Koszalin.
