Strajk polskich lekarzy w latach 1996–2002 spowodował poważne zaburzenie w zbieraniu danych dotyczących przyczyn śmierci w systemie rejestracji. W artykule przedstawiono metodę oceny łącznej liczby zgonów według przyczyn przy założeniu, że podział przyczyn przy poprawnie zgłoszonych zgonach i zgonach bez ustalonej przyczyny był taki sam w ramach każdej grupy demograficznej (według płci, wieku, miejsca zamieszkania). Dla każdego roku strajku stworzono kilka wariantów oceny, a każdy wariant różnił się stopniem uszczegółowienia wieku i podziału terytorialnego. Warianty dawały podobne wyniki dla cech terytorialnych. Oznacza to, że skala protestu nie była wystarczająco duża, aby uwidoczniła się różnorodność regionalna zgonów w podziale na przyczyny. Zrekonstruowane, kompletne i podłużne dane dotyczące zgonów według pojedynczych przyczyn posłużą do przyszłej analizy trendów umieralności oraz do identyfikacji i omówienia możliwych powiązań między trendami umieralności a przemianami politycznymi i społeczno-gospodarczymi, jakie zaszły w Polsce.
przyczyny umieralności, demografia, umieralność
Anderson R. (2011), Coding and classifying causes of death: trends and international differences, [w:] Rogers R., Crimmins E. (red.), International handbook of adult mortality, vol. 2, Springer, Dordrecht
Balicki J., Frątczak E., Nam Ch. (2003), Przemiany ludnościowe. Fakty — interpretacje — oceny, Instytut Politologii Uniwersytetu Kardynała S. Wyszyńskiego, Warszawa
Bałtowski M., Miszewski M. (2007), Transformacja gospodarcza w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Bijak J. (2003), Międzynarodowa porównywalność danych o zgonach według przyczyn w badaniu regionalnych różnic umieralności na przykładzie Czech, Holandii i Polski w latach 1994—1996, „Studia Demograficzne”, nr 2/144
Estimated completeness of mortality data for latest year (2007), WHO, tablica dostępna w Internecie: http://www.who.int/whosis/database/mort/table3.cfm .
Fihel A. (2011), Umieralność według pojedynczych przyczyn zgonu: rekonstrukcja danych dla Polski 1970—2009, „Studia Demograficzne,” nr 2
Gawryszewski A. (2005), Ludność Polski w XX wieku, PAN IGiPZ, Warszawa
Jasiński B. (2005), Umieralność z powodu chorób układu krążenia w Polsce w latach 1997—2003, Zakład Epidemiologii i Prewencji Chorób Układu Krążenia, Instytut Kardiologii, Warszawa
Kuszewski K., Gericke C. (2005), Poland, ”Health systems in transition”, No. 7(5), WHO
Okólski M. (2004), Demografia zmiany społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa
Meslé F. (2006), Medical causes of death, [w:] Caselli G., Vallin J., Wunch G. (red.), Demography. Analysis and synthesis. A treatise in population studies, vol. 2, Elsevier
Skrzypkowski A. (2007), Strajki lekarzy jako nowe wyzwania dla etyki pracodawcy i kodeksu etyki lekarskiej, „Polski Przegląd Medycyny Lotniczej”, nr 1
Translator. Ninth and Tenth Revisions. User’s guide to electronic tables (5 diskettes) (1997), Genewa, WHO, dostępne w Internecie: http://libdoc.who.int/icd/hq/1996/